Alles over Earth, Wind & Fire

De band heeft even een aanloop nodig, maar in de tweede helft van de jaren 70 groeit Earth, Wind & Fire uit tot een van de meest succesvolle soulacts ter wereld. Ook in Nederland heeft de Amerikaanse formatie veel fans met hits als Fantasy, September, Boogie Wonderland en After The Love Has Gone.

Vooral als je van een bepaalde generatie bent, kan het niet anders: de vrolijke klanken van Earth, Wind & Fire roepen een waaier aan beelden en herinneringen op. Hoge plateauzolen, kragen als taartpunten, wijde broekspijpen, draaiende spiegelbollen en lichtgevende dansvloeren. Voor de huismussen zijn er de lp’s met het artwork vol details waarin je je kan verliezen. En elke donderdagavond op Hilversum 3 de Soulshow van Ferry Maat waar de albums van het Amerikaanse soulorkest zo vaak op de draaitafels liggen. Earth, Wind & Fire levert met hits als Fantasy, September, Boogie Wonderland en After The Love Has Gone een belangrijke bijdrage aan de soundtrack van de zorgeloze en swingende kant van de jaren 70.

Het duurt wel even voor het Earth, Wind & Fire-feestje op gang komt. De kiem van de band wordt eind jaren 60 in Chicago gelegd door Maurice White, die in de voorgaande jaren zijn kostje verdiende als sessiedrummer voor het befaamde Chess label. Zo maakt hij deel uit van het befaamde Ramsey Lewis Trio. Met zijn eerste eigen bandje The Salty Peppers maakt hij een paar singles die weinig losmaken, al verruilt hij de kille wind van Chicago voor de helblauwe lucht van Los Angeles. Niet veel later doopt hij geïnspireerd door astrologie de band om tot Earth, Wind & Fire. Onder die naam wordt een deal getekend met platengigant Warner Brothers, waar in 1971 maar liefst twee albums uitkomen: een titelloos debuut en The Need Of Love.

Earth, Wind & Fire ontpopt zich tot een alom geliefde live act, maar de plaatverkoop blijft hierbij achter. De platenmaatschappij weet niet goed wat het moet met het kleurrijke geluid van de groep. De band valt al snel weer uit elkaar, wat Maurice en zijn broer Verdine White (bas) noopt om een totaal nieuwe versie van Earth, Wind & Fire uit de grond te stampen. Nieuwkomers zijn o.a. toetsenist Larry Dunn, percussionist Ralph Johnson, gitarist Roland Bautista en zanger Philip Bailey. In zakelijk opzicht wordt nieuw onderdak gevonden bij CBS, het latere Sony.

Doorbraak

Het zijn ingrijpende stappen die ervoor zorgen dat alles ten goede verandert. In de nieuwe bezetting komt de swingende mix van soul, funk, jazz, Latin, gospel en zelfs Afrikaanse muziek veel beter uit de verf. Het lukt de nieuwe platenmaatschappij ook steeds beter om de albums te verkopen. Last Days And Time (1972), Head To The Sky (1973) en Open Our Eyes (1974) zijn de albums van een band die in elk opzicht groeit – artistiek en commercieel. De eerste echte doorbraak wordt ironisch genoeg geforceerd met de soundtrack van een film die genadeloos flopt: That’s The Way Of The World (1975).

In 1975 treedt de band voor het eerst op in Nederland. Earth, Wind & Fire weet met een swingende set het dak van de Ahoy in Rotterdam te tetteren. De succesvolle wereldtournee maakt duidelijk dat de tijdgeest steeds meer in het voordeel van de band verandert. Disco is een fenomeen dat in de tweede helft van de jaren 70 wild om zich heen grijpt. Earth, Wind & Fire haakt er op in zonder het eigen geluid te verloochenen. Vooral de sleutelplaat All ’N All laat horen hoe goed een hypnotiserend tempo zich laat combineren met het karakteristieke geluid van de band: veel schetterend koper, koortjes vol ijle kopstemmen en ratelende percussie. Vermeldenswaardig is ook de hoes van All ’N All waarop Maurice White zijn fascinatie voor het oude Egypte uitleeft. Een prachtig zoekplaatje.

Tekst gaat verder onder de video

In 1978 levert Earth, Wind & Fire een bijdrage aan de filmmuziek van het gedoemde project Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. De film en de muziek zijn zo beroerd dat de loopbaan van de hoofdrolspelers Peter Frampton en de Bee Gees er een onherstelbare knauw aan overhouden. Earth, Wind & Fire’s versie van Got To Get You Into My Life onttrekt zich echter aan de misère en wordt zelfs een grote hit. Het is dan ook te vinden op de compilatie The Best Of (1978), die ook exclusief de klapper September bevat. In 1979 komt de band opnieuw naar Nederland. In maart wordt twee keer opgetreden in de Ahoy in Rotterdam. Een van die concerten wordt opgenomen voor de Soulshow van Ferry Maat, het programma op (dan nog) Hilversum 3 dat zo’n beetje vergroeid is met de loopbaan van Earth, Wind & Fire.

De band laat met I Am (1979), de ambitieuze dubbelaar Faces (1980) en Raise! (1981) horen zich ook moeiteloos te handhaven in het post-disco tijdperk. Het gaat pas fout in het vervolg van de jaren 80. Earth, Wind & Fire probeert zich met platen als Powerlight (1983), Electric Universe (1983) en Touch The World (1987) te krampachtig aan te passen aan de tijd. Minder blazers, meer elektronica. De albums verkopen matig. Grote hits worden er niet meer gescoord. In het midden van het decennium ligt de band zelfs even helemaal stil.

Tekst gaat verder onder de video

Een halve eeuw na de doorbraak bestaat Earth, Wind & Fire gelukkig nog altijd. Van de klassieke bezetting zijn Verdine White, Philip Bailey Sr en Ralph Johnson nog actief. Maurice White overlijdt in 2016. In de loop van de jaren neemt de band nieuw werk op dat altijd de moeite waard is, al is het veelzeggend dat de laatste twee platen kerstalbums zijn. Wat wel in ouderwets aantallen verkoopt, zijn de verzamelalbums die regelmatig uitkomen. De swingende optredens worden nog altijd goed bezocht. Ook in Nederland, waar Earth, Wind & Fire bijvoorbeeld meerdere keren op het North Sea Jazz Festival speelt, de laatste keer in 2018. Het is ook goed zo. De band heeft een indrukwekkend muzikaal verleden. Het zijn albums en hits uit een tijd waarin de wereld even een grote discotheek is.