30 Soul klassiekers die nooit uit de mode raken

Soul muziek wordt gekenmerkt door elementen van Rhythm & Blues en gospelmuziek én de nadruk op zang en een gepassioneerde improvisatie. Stax, Motown, Atlantic en vele andere labels brachten allemaal geweldige artiesten met pareltjes van nummers voort. Het is een tijdloos genre dat ons nog steeds in zijn greep houdt en daarom nooit uit de mode raakt. We zetten er 30 op een rijtje.

30. Harold Melvin & The Blue Notes – If You Don’t Know Me by Now (1972)

…werd geschreven door Kenny Gamble en Leon Huff en was oorspronkelijk bedoeld voor Labelle (een damestrio onder leiding van Patti LaBelle). Zij wilden het niet opnemen en dus gaven Gamble en Huff het aan het uit Philadelphia afkomstige Harold Melvin & The Blue Notes, waar Teddy Pendergrass de zang voor zijn rekening nam. In de jaren 80 werd het succesvol gecoverd door de Engelse groep Simply Red.

29. Luther Vandross – Never Too Much (1981)

Vandross schreef het, produceerde het en zong het. Na als achtergrondzanger bij Roberta Flack te zijn begonnen, kreeg Vandross pas echt bekendheid als de zanger van de groep Change die vooral in het clubcircuit hits scoorden met ‘The Glow Of Love’ en ‘Searching’. Nadat Vandross zijn eigen demo’s bij EPIC records liet horen werd hij ter plekke getekend.

28. Martha & The Vandellas – Heat Wave (1963)

Geproduceerd met een gospel backbeat en doo-wop koortjes en geschreven door het fameuze schrijvers trio Holland – Dozier – Holland. ‘Heat Wave’ was een van de eerste nummers die aan de basis stond van de uiteindelijke Motown sound. De drie dames wisten meer dan 20 grote hits op hun naam te brengen maar gingen ten onder aan de geneugten van de muziekwereld. In 1972 viel de groep uit elkaar.

27. The Spinners – ll Be Around (1972)

In 1972 startte producer Thom Bell zijn samenwerking met de groep The Spinners die, na een vruchteloze periode bij Motown, bij het label Atlantic hadden getekend. Het nummer ‘I’ll Be Around’ was een paar maanden later meteen een voltreffer. MFSB speelde het nummer in, Bobby Smith was de vocalist. ‘I’ll Be Around’ was aanvankelijk een B-kantje en werd door radio DJ’s gedraaid in plaats van de A-kant ‘How Could I Let You Get Away’. Atlantic veranderde dat snel en zo scoorde de vijf mans formatie een klassieke hit.

https://youtu.be/WZrbNOerLME?si=zisvEO99jPZKiGqL

26. Sam & Dave – Soul Man (1967)

Isaac Hayes vond de inspiratie van het liedje in de onrustige dagen van 1967 ten tijde van de burgerrechtenbeweging. Tijdens het kijken naar een achtergrond reportage over de rellen in Detroit viel Hayes op dat de gebouwen die niet waren verwoest (meestal in handen van Afro-Amerikanen) waren gemarkeerd met het woord Soul. Hayes schreef daarop, samen met David Porter (zijn schrijfpartner bij het label Stax) het nummer over de strijd om boven de zware omstandigheden uit te stijgen. ‘I’m a soul man.’ It’s a pride thing. Steve Cropper en Booker T & The MG’s speelde het nummer in. Sam en Dave namen vanzelfsprekend de vocalen voor hun rekening.

25. Wilson Pickett – In The Midnight Hour (1965)

Het nummer werd geschreven door Pickett en Steve Cropper (van o.a. Booker T & The MG’s). Ze schreven het in het Lorraine Motel in Memphis, waar een paar jaar later Martin Luther King zou worden vermoord. Het nummer zou over de jaren een klassieker worden en is inmiddels opgenomen in de National Recording Registry door de Library of Congress vanwege de culturele, historische en artistieke betekenis.

24. Rufus & Chaka Kahn – Ain’t Nobody (1983)

David Wolinski, toetsenist in de band van Rufus, had het nummer bijna aan Michael Jackson en Quincy Jones gegeven voor het album Thriller omdat de platenmaatschappij van Rufus het nummer niet als eerste single van het album Stompin’ at the Savoy wilde uitbrengen. Het werd een enorme hit en wordt gezien als een van de bekendste nummers van Chaka Kahn.

23. Dionne Warwick – Walk On By (1964)

Het beroemde schrijversduo Bacharach/David componeerde het voor zangeres Dionne Warwick. Het was de opvolg-single van haar hit ‘Anyone Who Had a Heart’. Warwick weerstond de British Invasion beter dan andere Amerikaanse artiesten. Zij scoorden niet alleen hits in Amerika maar ook in Groot-Brittannië en op het vasteland van Europa. Ook Isaac Hayes nam een (succesvolle) versie van het nummer op. Een sample van deze versie werd in 2023 gebruikt voor het nummer Paint The Town Red van de Amerikaanse popartieste Doja Cat die er een enorme hit mee scoorde. Hierdoor kwam Walk On By opnieuw in de belangstelling te staan.

22. Lionel Richie – All Night Long (All Night) (1983)

Richie combineerde zijn Commodores stijl met Caribische invloeden en niet geheel zonder succes. Het dansbare nummer was lang niet weg te slaan uit de discotheken. Het was de eerste single van wat later zou blijken zijn succesvolste solo-plaat Can’t Slow Down. In de achtergrond vocalen van het nummer is onder andere zanger Richard Marx te horen.

21. The Jackson 5 – I Want You Back (1969)

Deze ‘boy’ band werd ontdekt door Gladys Knight, maar in 1969 werd beweerd dat Diana Ross als eerste Motown had getipt (het Ross verhaal bleek later een vooropgezette manier om haar solo-carriere te lanceren). ‘I Want You Back’ sloeg in als een bom niet alleen door een gedenkwaardig optreden in de Ed Sullivan show maar ook door het ongebruikelijke aspect dat de zanger een 11-jarige was genaamd Michael. In januari 1970 bereikte de groep de nummer 1 positie, iets dat ook zou gebeuren met de 3 opvolgende singles. Dit maakte The Jackson 5 de best verkopende act op het label Motown.

20. The Temptations – My Girl (1964)

Het was het eerste Temptations nummer waar David Ruffin de leadzang voor zijn rekening nam. Smokey Robinson schreef het speciaal voor zijn vrouw Claudette. Bij de eerste basnoten weet de hele wereld dat ‘My Girl’ wordt afgespeeld. Ook dit nummer is door de Library of Congress opgenomen in de National Recording Registry vanwege de culturele, historische en artistieke betekenis.

19. Whitney Houston – All At Once (1985)

Hartverscheurende ballad over een geliefde die zonder waarschuwing plotseling vertrekt en enorme emotionele schade aanricht. Het nummer werd in Amerika niet op single uitgebracht maar wel in andere landen en komt van Houston’s debuutalbum dat alle records brak. Whitney, als zangeres geschoold in de kerk, was als tiener achtergrondzangeres bij sterren als Chaka Kahn en Lou Rawls. Haar moeder Cissy Houston maakte deel uit van de Sweet Inspirations, een groep die in de jaren zeventig achtergrond zang deed voor Elvis Presley. Uiteindelijk nam platenbons Clive Davis haar onder zijn hoede en zou Whitney uitgroeien tot een van de grootste internationale sterren van de jaren tachtig en negentig.

18. Donny Hathaway – A Song For You (1971)

Rita Coolidge is de muse waarvoor het nummer oorspronkelijk werd geschreven door pianist Leon Russel. Het is een prachtig pleidooi voor vergeving en begrip van een geliefde die weet dat deze liefde niet lang gaat standhouden. Donny Hathaway maakte er een prachtige soul versie van die je vanaf de eerste tonen bij de strot pakt. De laatste zin is als een film die slecht afloopt: ‘I love you in a place where there’s no space or time’.

17. The Staple Singers – I’ll Take You There (1972)

The Staple Singers behoorden tot een van de eerste groepen die overstapte van gospel muziek naar soul met een boodschap. Of zoals zangeres Mavis Staples zei: “Toen we dr. Martin Luther King hoorden prediken, zeiden we: ‘Als hij dit kan prediken, dan kunnen wij het zingen.’” ‘I’ll Take You There’ werd geschreven door Al Bell, vice-president van het label Stax, na de begrafenis van zijn jongere, doodgeschoten, broer.

16. The Supremes – You Can’t Hurry Love (1966)

Het nummer is een van de 12 nummer-1 hits die de groep bestaande uit Diana Ross, Mary Wilson en Florence Ballard, wist te behalen. Het is een herinnering aan de bemoedigende woorden van een moeder die haar dochter verteld geduld te hebben en op een dag de ware zal tegenkomen. (‘You can’t hurry love, No you just have to wait’). Het is een voorbeeld van de sterke invloed van gospel muziek op soul muziek en dit nummer is vooral geinspireerd op de gospel “You Can’t Hurry God… .” Phil Collins zou zo’n twintig jaar later het liedje coveren en er ook in verschillende landen een nummer 1 hit mee scoren.

15. Gladys Knight & The Pips – Midnight Train To Georgia (1973)

Oorspronkelijk werd het geschreven en opgenomen door Jim Weatherly. In een interview vertelde hij hoe het nummer tot stand kwam. “Lee Majors (bekend van de TV-serie: de man van zes miljoen) was een vriend van me. Ik belde hem maar kreeg zijn nieuwe vriendin aan de lijn; Farrah Fawcett. We waren wat aan het praten en ze vertelde dat ze aan het inpakken was. Ze zou de ‘midnight plane to Houston’ pakken om bij haar ouders op bezoek te gaan. Dat bleef maar hangen bij me en toen ik ze had opgehangen, schreef ik het nummer in nog geen drie kwartier. Een jaar later werd ik gebeld door een man die het liedje wilde gebruiken voor Cissy Houston, de moeder van Whitney. Ze wilden er een soul nummer van maken en of ik het erg vond dat de titel veranderd in ‘Midnight Train To Georgia’? Zolang ik als schrijver en publisher genoemd bleef, vond ik het best.”

14. Ray Charles – Georgia On My Mind (1960)

De bekende liedjesschrijver Hoagy Carmichael en zijn vriend Stuart Gorrell schreven het en in 1930 werd het voor het eerst op vinyl gezet door dezelfde Carmichael. In 1960 nam Ray Charles, inwoner van de staat Georgia, een versie op voor zijn album The Genius Hits the Road. In 1979 werd deze Ray Charles uitvoering benoemd tot het officiële lied van de staat Georgia.

13. Smokey Robinson & The Miracles – The Tracks of My Tears (1965)

Smokey Robinson: “‘Tracks of My Tears’ begon door Marv Tarplin, onze gitarist. Op een dag speelde hij het intro.” Miracles lid Warren Moore arrangeerde de vocalen. Het gitaarloopje bij het intro van het nummer behoort tot een van de beroemdste in de geschiedenis van de popmuziek. ‘Tracks Of My Tears’ is opgenomen in The Grammy Hall of Fame en is door de Recording Industry Association of America en The National Endowment for the Arts op nummer 127 gerangschikt in de lijst van de ‘Songs of the Century’. – de 365 Greatest Songs of the 20th Century.

12. Etta James – At Last (1960)

Voor de musical Sun Valley Serenade(1941) schreven Mack Gordon en Harry Warren het nummer ‘At Last’. Glenn Miller’s uitvoering werd in 1942 een hit. Achttien jaar later nam de jonge zangeres Etta James het op in een iets andere uitvoering. Deze versie werd een grote hit in de Rhythm & Blues scene en waaierde uit naar mainstream radio. In 1999 werd de Etta James uitvoering opgenomen in de The Grammy Hall of Fame. Celine Dion en Beyoncé namen het vele jaren later ook op.

11. Stevie Wonder – Superstition (1972)

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat het door Stevie geschreven nummer eerst door de Britse gitarist Jeff Beck zou worden uitgebracht, maar Berry Gordy van Motown overtuigde Stevie ervan om het eerst zelf uit te brengen. Beck raakte betrokken bij de opnames van Stevie’s Talking Book-album en in ruil hiervoor zou Stevie een nummer voor hem schrijven. Beck bedacht de openingsbeat van ‘Superstition’. Hij nam zijn versie op maar het werd pas maanden later uitgebracht. Stevie had toen al de hit te pakken die zou uitgroeien tot een van zijn allerbekendste songs.

10. Sly & The Family Stone – Everyday People (1968)

Sly Stone werd geïnspireerd door de turbulente tijd die Amerika destijds in zijn greep hield en hield met ‘Everyday People’ een pleidooi voor meer begrip en gelijkheid. Het was de groep’s allereerste nummer 1 hit. Vrede en gelijkheid tussen groepen mensen van verschillende afkomsten was een van de belangrijkste thema’s van de multiculturele groep. De bassist van de groep, Larry Graham, betoogde dat op ‘Everyday People’ de eerste “slap-bass” techniek te horen is (het slaan op de basgitaar met je hand waardoor er een ritmisch geluid ontstaat).

9. Al Green – Let’s Stay Together (1971)

‘Let’s Stay Together’ is een nummer van de Amerikaanse zanger Al Green. Het werd geproduceerd en opgenomen door Willie Mitchell. ‘Let’s Stay Together’ werd uitgebracht als single in 1971 en bereikte de nummer 1 positie in Amerika. Het is gecoverd door tal van andere artiesten, de meest bekend versie door Tina Turner die er in 1984 ook een grote hit mee had. In 2010 werd het door de Library of Congress toegevoegd aan de National Recording Registry, dat jaarlijks opnames selecteert die ‘cultureel, historisch of esthetisch significant’ zijn.

8. James Brown – I Got You (I Feel Good) (1965)

De basis voor ‘I Got You (I Feel Good)’ werd al in de vroege jaren zestig gelegd door ‘Mr. Dynamite’ zelf en heette ‘I Found You’. Yvonne Fair, Brown’s achtergrond zangeres nam het op in 1962 maar zonder succes. Brown herschreef het nummer en in 1964 bracht hij het uit onder de titel ‘I Got You’. Deze versie verscheen op het album Out Of Sight op het label Smash. In die tijd was Brown verwikkeld in een rechtszaak met het label King die hij verloor. De alternatieve versie die hij in 1965 opnam als genoegdoening is de uitvoering die bekend zou worden als de grote hit die we vandaag de dag kennen. De bekende kreten van Brown in het begin en aan het einde van de single zijn bekende samples in de hip hop.

7. Bill Withers – Ain’t No Sunshine (1971)

‘Ain’t No Sunshine ‘is een nummer van Bill Withers van zijn album Just As I Am uit 1971.  Booker T & The MG’s leden, Donald “Duck” Dunn (bas), Al Jackson Jr. (drums) en Booker T. zelf zijn de muzikanten op het nummer samen met Stephen Stills (CSNY) op gitaar. Het nummer werd opgenomen in Memphis. Withers werd geïnspireerd na het bekijken van de film Days of Wine and Roses uit 1962. In 1971 was hij eenendertig jaar oud en werkte hij in een fabriek die badkamers maakte voor Boeing 747’s. Toen ‘Ain’t No Sunshine’ een grote hit werd, kon hij zich eindelijk volledig storten op zijn zangcarrière.

6. Roberta Flack – Killing Me Softly With His Song (1973)

‘Killing Me Softly with His Song ‘ is een nummer gecomponeerd door Charles Fox met tekst van Norman Gimbel. De teksten zijn geschreven in samenwerking met Lori Lieberman nadat ze eind 1971 werd geïnspireerd door een optreden van Don McLean. Lieberman bracht haar versie van het nummer uit in 1972 maar  zonder succes. Roberta Flack hoorde het nummer voor het eerst in een vliegtuig, toen het origineel van Lieberman op het audioprogramma tijdens de vlucht te horen was. Ze was meteen verkocht. In 1972 trad Flack op als voorprogramma voor Marvin Gaye. Ze zong het nummer en het publiek reageerde dolenthousiast. Na het optreden dook ze de studio om het op te nemen. Het werd een groot succes.

Een van de bekendste bewerkingen van het nummer is die van de Fugees uit 1996.

5. Ben E. King – Stand By Me (1961)

‘Stand By Me’ is een bewerking van de spiritual ‘Stand By Me Father’ van Sam Cooke, opgenomen door de Soul Stirrers. Samen met Jerry Leiber en Mike Stoller maakte King er zijn beroemde soul klassieker van. King wilde het aanvankelijk aan The Drifters geven. Nadat King in de studio ‘Spanish Harlem’ had opgenomen en nog tijd over had, speelde hij ‘Stand By Me’ op de piano. De beide producers, Leiber en Stoller, hoorde de potentie onmiddellijk, riepen de sessiemuzikanten terug de studio in en namen het op.

4. Sam Cooke – A Change Is Gonna Come (1964)

Het nummer werd geïnspireerd door verschillende persoonlijke gebeurtenissen in Cooke’s leven, met name een gebeurtenis waarbij hij en zijn gevolg werden weggestuurd van een motel waar alleen blanken welkom waren.

Toen Cooke in 1963 ‘Blowin’ in the Wind ‘van Bob Dylan hoorde, was hij bovendien enorm ontroerd dat zo’n aangrijpend lied over racisme in Amerika kon komen van iemand die niet zwart was, en hij zette zich toe op het schrijven van een nummer dat over rassenongelijkheid zou gaan. Ondanks dat het geen echt grote hit werd, zou het nummer het lijflied van de Civil Rights Movement worden.

In 2007 is ook dit nummer toegevoegd aan de National Recording Registry, dat opnames selecteert die ‘cultureel, historisch of esthetisch significant’ zijn.

3. Marvin Gaye – I Heard It Through The Grapevine (1968)

Een van Marvin Gaye’s allergrootste hits werd geschreven in 1966 door Norman Whitfield en Barrett Strong. De eerste opname was van Gladys Knight & The Pips en werd uitgebracht in 1967. Deze versie werd net geen nummer 1 in Amerika. Gaye’s uitvoering werd in eerste instantie niet eens op single uitgebracht maar weer wél opgepikt door de radio DJ’s. Daardoor kwam het eind 1968 alsnog als singeltje in de winkels te liggen. De Gaye versie behaalde wel de top van de Amerikaanse hitlijsten. Over de jaren werd de status van de Gaye versie steeds bekender. Zo was het te horen in de film The Big Chill (1983) en werd een re-recording gebruikt in de beroemde Levi’s 501 reclame (met Nick Kamen).

2. Aretha Franklin – (You Make Me Feel Like) a Natural Woman (1967)

Atlantic label baas Jerry Wexler reed, ergens half jaren zestig, in de straten van New York toen hij Carole King zag. Samen met haar man Gerry Goffin waren zij in die tijd een zeer succesvol liedjesschrijversduo. In het voorbijrijden riep Wexler King toe dat hij een nummer wilde met de titel Natural Woman voor het volgende album van Aretha Franklin. Dit bizarre moment maakte dat King en Goffin diezelfde avond nog het nummer schreven dat bekend zou worden als ‘ (You Make Me Feel Like) a Natural Woman’. De opname bevat de vocale talenten van de drie Franklin-zussen – naast Aretha zingen Erma -en Carolyn Franklin op de achtergrond. In 2018, na de dood van Aretha, werd het nummer opnieuw een hit.

1. Otis Redding – (Sittin’ On) The Dock Of The Bay (1968)

Redding nam het op enkele dagen voor zijn dood bij een vliegtuigongeluk in december 1967. Eerder dat jaar schreef hij het eerste couplet van het nummer op een woonboot in Sausalito, Californië. Een paar weken daarvoor had hij zijn beroemde optreden op het Monterey Pop Festival voltooid.

In november 1967 voegde hij zich bij producer en gitarist Steve Cropper in de opnamestudio van het Stax label in Memphis, om het nummer af te maken en op te nemen. Na de opnames vond Redding dat het nummer nog niet af was en hij was van plan om het later af te maar hij kreeg nooit de kans. Het nummer bevat een gefloten deuntje dat hoorbaar is voordat het nummer vervaagt. Het fluiten door Redding ontstond spontaan omdat hij zijn tekst was vergeten.

Na de dood van Redding mixte Cropper ‘Dock of the Bay’ in de Stax Studio’s. Hij voegde het geluid van meeuwen en beukende golven toe zoals Redding zich de geluiden herinnerde die hij hoorde toen hij op de woonboot verbleef. ‘(Sittin’ On) The Dock Of The Bay’ werd na release een wereldwijde hit.