In afwachting van haar nieuwste album, KEYS, waarop ze een zeer persoonlijke, neo-soulvolle en verrassende sound laat horen, is het tijd voor een ‘trip down memory lane’. Met een overweldigende hoeveelheid hits, krijg je met deze top tien in ieder geval Alicia Keys’ veelzijdige talent mee. Het bracht haar niet voor niets 15 Grammy Awards.
Met een honingzoet stemgeluid maar ook doordringende percussie komt Alicia Keys met dit nummer beslist binnen. De powerballade is een sterke, verfrissende hommage aan Prince, van wie Keys sinds kinds af aan groot fan is. Aan Entertainment Weekly vertelt Keys: ‘Die weloverwogen stilte waarin Prince zich bevindt; waar je de longen uit je lijf kunt zingen maar het sterker is om het op bijna fluisterende toon te brengen. En dan de emotie die bij liefdesverdriet komt kijken, dat is zo pijnlijk. Elke keer vertel je jezelf: “Dit is het dan! Dit is het moment dat ik er overheen ben.” En dat blijkt dan toch niet zo te zijn.’ Hartverscheurend en tegelijkertijd werkt het nummer ‘feelgood’ en helend – precies zoals Grammy-winnende producer Jeff Bhasker, waarmee Keys voor dit nummer samenwerkte, het bedacht had.
‘Dit is zo’n nummer dat zichzelf schreef’, vertelde Alicia Keys aan Billboard: ‘Dat was totaal niet het geval voor de andere nummers op dit album. No One is krachtig, klassiek en tegelijkertijd vintage, wanhopig maar ook een triomf! Ik wil dat mensen mijn ziel voelen’. En als het intieme No One iets belichaamt dan is het wel soul. Terwijl het ook rijk is aan experimentele keyboardklanken van elektromechanische Mellotron tot Wurlitzer-orgel. Het Grammy-winnende liefdesliedje stond vijf weken achtereen op nummer één in Billboard’s Hot 100, bestormde de hitlijsten in Europa (haar eerste #1 op de Euro 200) en werd in 2014 gecovered door niemand minder dan Aretha Franklin met een carribean, reggae twist – een idee van Alicia Keys zelf.
Alicia Keys heeft hart voor underdogs; zij die niet beroemd of rijk zijn, die worstelen en overal voor moeten werken maar wel een ontembare kracht van geest bezitten. In Underdog, mede geschreven door Ed Sheeran, zingt ze voor iedereen – ‘the underdogs, the hustlers, the single mothers, and the young teachers’. Persoonlijk voor Keys, die werd opgevoed door een single moeder in een arme wijk in Manhattan. Voor een benefietconcert tijdens de COVID-pandemie bracht ze het lied ten gehore met de woorden: ‘Dit nummer is als een gebed’. Voordat ze het opdroeg aan de medische helden in de frontlinie van de crisis.
A Woman’s Worth kwam twee decennia geleden uit, maar het verhaal erachter is vandaag de dag net zo relevant. Sterker nog, het nummer doet het momenteel goed bij de TikTok-generatie. Keys kwam op het idee nadat ze een advertentie van l’Oréal zag met de slogan Because I’m Worth It. In een interview met The Sun zegt ze: ‘Toen dacht ik: ja weet je wat? Ik ben het waard!’ Keys signatuur-piano speelt een hoofdrol in deze ‘anthem’, die luid en duidelijk de boodschap verkondigt vrouwen te behandelen met respect – iets wat net zo goed opgaat voor mannen, aldus Keys. Het werd geremixt tot een meer ‘upbeat’ versie in 2002 in samenwerking met rapper Nas.
Superwoman is een opzwepende ode aan vrouwenempowerment waarmee ze haar tweede Grammy binnensleept. Keys’ zelfverklaarde favoriet van album As I Am is gebaseerd op gospel maar ook de Beatles. Dit soort nummers zijn volgens de zangeres een reminder aan zichzelf. In een interview met InStyle gaf ze toe dat ze zich verre van zeker voelde tijdens het schrijven: ‘Op dat moment geloofde ik helemaal niet in de boodschap. Ik moest mijzelf uit de sleur of een moeilijke, vertwijfelde fase trekken.’ Zo herinnert ze zichzelf (en miljoenen luisteraars met haar) weer van haar eigen immense kracht.
In Girl on Fire komt Alicia Keys’ beheersing van muzikale instrumenten meesterlijk tot haar recht. Het is geïnspireerd op Keys’ kersverse huwelijk en de geboorte van zoon Egypt. Naar eigen zeggen stapte ze voor dit nummer volledig uit haar comfortzone, met een melange van verschillende genres – naast R&B en soul ook rock, electro, reggae en hiphop-invloeden. Het idee ontvlamde door een interview met een journalist, die kopte met She’s like a girl on fire. Met Keys’ eigen Girl on Fire blies ze alle ‘girlpowernummers’ uit die tijd omver en maakte er een originele lofzang voor empowerment van. Keys licht in een open brief aan fans toe: ‘Ik kan dat vuurtje binnenin mij niet langer tegenhouden. Ik moedig je aan hetzelfde te doen!’
Fallin’ is het moment waarop het grote publiek als een blok valt voor nieuwkomer Alicia Keys, een twintigjarige ster in wording met een rijk mezzo-soprano stemgeluid, neo-soul-doordrenkte sound en volwassen songteksten. Al op haar veertiende schreef ze dit indringende nummer, over de rauwe emoties die gepaard gaan met een allereerste verliefdheid. Ze ontvangt er haar eerste Grammy voor. Klassiek getraind als pianist, opent Fallin’ met Chopin. In de bijbehorende video bezoekt Keys haar geliefde in de gevangenis – geïnspireerd op de zaak van Santra Rucker die tot 13 jaar celstraf kreeg voor samenzwering omdat haar vriend drugs verkoopt. Aan The Guardian vertelt Keys: ‘Ik wilde de realiteit achter liefde laten zien... Ik ken mensen die vast hebben gezeten. Dat betekent niet dat je stopt met van ze te houden. Ik had net zo goed degene kunnen zijn achter de tralies.’
Empire State of Mind maakte Keys samen met bevriende rapper Jay-Z en wordt wel dé New York-track sinds die van Frank Sinatra genoemd. Een ode aan de Big Apple. Dat het zo’n monsterhit zou worden, hadden geen van beide artiesten voorzien. Aan Billboard vertelt Keys: ‘Toen het nummer af was, vroegen we ons af of het niet “te New York” zou zijn .. Maar het gaat om waar New York voor straat, hoop en mogelijkheden. De kans om je droom te volgen waar je ook bent en waar je maar vandaan komt.’ Niet voor niks staat het steevast op de playlist wanneer Keys of Jay-Z live optreden. Het nummer is iconisch en tijdloos.
De bijna oldschool, flirty R&B- en soul-ballade, You Don’t Know My Name, bevat een sample van Let Me Prove My Love To You van The Main Ingredient uit 1974. Keys’ signatuurpiano komt erin terug, ze zingt de coupletten in een lage, fluisterende stem terwijl ze uithaalt voor de hook. Met dit nummer won ze een Grammy en een Soul Train Music Award. Fun fact: John Legend voor zijn grote doorbraak was een van de achtergrondzangers. In de muziekvideo speelt ze een serveerster die haar love interest mee uitvraagt: ‘I know girls don’t usually do this...’ Daarmee speelde ze op een genuanceerde manier met wat het bekent om feminist te zijn in popmuziek. Zelf zei ze tegen The Guardian: ‘In de nineties met megasterren zoals Mariah Carey en Whitney Houston draaide het om ultraglamour. Toen kwam er een omschakeling, het verlangen om te zijn wie je echt bent, niet gevangen door een bepaald schoonheidsideaal. Het was een bevrijding.’
If I Ain’t Got You klinkt als een Motown-klassieker; warme, melodische R&B met een bonzende beat als je eigen hartslag. Keys schreef het in de nasleep van 9/11, de terroristische aanval op haar geboortestad New York, en het tragische ongeval waarbij R&B-wonderkind Aaliyah (ze zouden nu allebei in de veertig zijn geweest) om het leven kwam. In een interview met Oprah uit 2020 linkt de singer-songwriter If I Ain’t Got You aan haar geliefde Swiss Beatz, die ze kent vanaf haar zestiende maar met wie ze pas tien jaar later een relatie kreeg. ‘We zijn als dag en nacht, maar het is een spiritueel samenzijn, we groeien samen.’ Ze vult aan: ‘De track past eigenlijk perfect bij de huidige tijdsgeest. Het gaat meer en meer om wat er écht toedoet: onze connectie met elkaar.’ Na het debuut piekte het nummer op de vierde plaats op Billboard’s 100 en later kwam er een remix met Usher en Kanye West.