De onlangs uitgebrachte concertregistratie The Legendary 1979 No Nukes Concerts geeft een uniek beeld van Bruce Springsteen & The E Street Band op hun absolute top. Slechts een paar songs verschenen destijds op film en vinyl, het grote publiek krijgt nu pas de kans om echt te zien waar de optredens hun legendarische status aan ontleenden. Terwijl hij het affiche met de supersterren van zijn tijd deelde, stalen ‘The Boss’ en zijn onafscheidelijke band de show.
Het had overigens niet veel gescheeld of de registratie van de shows in 1979 in de Madison Square Garden in New York was er helemaal nooit gekomen. Bruce Springsteen & The E Street Band ontwikkelde zich in de loop van de jaren zeventig tot de meest sensationele liveband van die tijd. Het duurde niet lang of zijn fans beschreven de urenlange uitputtingslagen van de Amerikaanse zanger en zijn band met een soort religieuze eerbied. In dat licht is het vreemd dat er zo weinig beeldmateriaal is van al die legendarische concerten.
Dat had overigens alles met Bruce Springsteen zelf te maken. Live platen en concertfilms waren in zijn ogen maar een pover aftreksel van de echte ervaring. Wie hem en zijn band echt wilde ondergaan, moest maar een ticket kopen en naar een echt optreden komen. Voor zijn concerten op 21 en 22 september 1979 liet hij zich echter overhalen. De rest van het festival werd ook opgenomen, de camera’s zouden er toch staan. De zanger werd bovendien vetorecht beloofd. Als hij niet blij was met de registraties, zouden ze niet op de 3-lp set of de concertfilm terechtkomen.
Het was sowieso bijzonder dat Bruce Springsteen zich had laten strikken voor het evenement. Hoewel ook hij geschrokken was door de bijna ramp met de kerncentrale van Three Mile Island, eerder dat jaar in Pennsylvania, had de zanger zich samen met zijn band opgesloten in de studio om daar te werken aan het epos dat The River zou worden. Heel wat andere artiesten hadden om die reden bedankt voor de eer. Hij liet zich echter overhalen door Jackson Browne, een van de organisatoren van het No Nukes-festival waarmee tegen kernenergie geprotesteerd werd.
Samen met Tom Petty & The Heartbreakers representeerde hij daarmee een nog relatief jonge generatie artiesten, te midden van arrivés als Crosby, Still & Nash, James Taylor, Carly Simon, Dan Fogelberg, Bonnie Raitt en de countryrockband Poco, die allemaal begin jaren zeventig al gepiekt hadden. “We waren uiteindelijk heel blij met deze onderbreking”, zei E Street-gitarist Little Steven daar eerder dit jaar zelf over. “We zaten al maanden in de studio. Het hele jaar 1979 hadden we niet opgetreden. We waren gretig en barstten van de opgekropte energie. Dat kwam er allemaal uit, tijdens die twee avonden in New York.”
De afgelopen 41 jaar moesten we het doen met een glimp van de spectaculaire shows, die Bruce Springsteen & The E Street Band in september 1979 in de betonnen kolos op Manhattan gaf. Het samen met Jackson Browne gezongen Stay en de Devil With The Blue Dress Medley vonden een plekje op de 3-lp set die destijds uitgebracht werd. In al zijn goedheid gaf Springsteen daarnaast toestemming om drie nummers op te nemen in de No Nukes concertfilm die in 1980 in roulatie ging: Thunder Road, Quarter To Three en The River – dat laatste nummer beleefde tijdens het festival het live debuut.
Nu is er dus de rest. De samenstellers hebben daarbij de beste momenten van beide en deels identieke optredens gekozen. Diehard fans vroegen zich inmiddels luidkeels af waarom niet beide optredens integraal uitgebracht zijn, maar laten we blij zijn met wat we wel hebben: de (gecombineerde) registratie van twee bijzondere shows van een zanger en zijn band op hun absolute top. Wie koud blijft bij de beelden van de band en zijn zanger die zich met totale overgave stortten op de openingssongs Prove It All Night en Badlands zou toch de pols eens moeten checken. Een ander hoogtepunt is Promised Land, waarin Bruce Springsteen, even zonder zijn onafscheidelijke Fender gitaar, zich de longen uit het tanige lijf zingt. Een prachtig beeld. Dit is rock’-n-roll.
Bruce Springsteen, die om middernacht tijdens de toegift van zijn tweede show 30 jaar werd, stuiterde ook de rest van de optredens als een ontketend veulen over het podium. De set-list slingerde langs bekend werk als Thunder Road en Born To Run, maar telde ook nummers als The River en Sherry Darling, die pas in 1980 op zijn nieuwe dubbelalbum zouden verschijnen. En een Springsteen-show was natuurlijk niet compleet zonder een paar goedgekozen covers, zoals van Buddy Holly, Maurice Williams & the Zodiac en Mitch Ryder & The Detroit Wheels (‘The Detroit Medley’).
In 1979 was Bruce Springsteen een artiest die zijn definitieve vorm gevonden had. No Nukes bewees dat. The River benadrukte dat een jaar later ook nog eens. De zanger was zo productief dat ook andere artiesten daar in die periode van profiteerden. Manfred Mann’s Earth Band scoorde een Amerikaanse nummer 1-hit met zijn Blinded By The Light. Het door hem geschreven Because The Night bezorgde zangeres Patti Smith haar grote hit. In 1979 schoten The Pointer Sisters wereldwijd de hitlijsten in met hun versie van Springsteens Fire.
Toch was in 1979 vooral Bruce Springsteen zelf de grote held. De No Nukes registratie werkt naar een geweldige climax toe: Quarter To Three, een cover van Gary US Bonds. Hij stort theatraal ter aarde, Little Steven wuift hem met een handdoek wat koelte toe, waarna saxofonist Clarence Clemens hem omhoog sjort. Bruce Springsteen laat zich uiteindelijk overhalen tot een toegift. De zanger blijkt nog energie te hebben om de speakers te beklimmen, waar hij al snel Clemons en Little Steven naast zich vindt. Een prachtig plaatje: onversneden spelvreugde, gevangen op film. Er gaat niets boven een echt optreden van Bruce Springsteen & The E Street Band, daar heeft de zanger nog altijd gelijk in. The Legendary 1979 No Nukes Concerts komt echter verdraaid dicht in de buurt.