Toxicity kwam zo’n beetje onder het slechts denkbare gesternte ter wereld. Een dag voor het album uit zou komen, gaf de band op een parkeerplaats in Hollywood een gratis optreden. Volgens de officiële lezing als een geste aan de trouwe fans, maar het zou natuurlijk ook de nodige welkome publiciteit genereren. System Of A Down haalde de kranten, maar niet op de manier waarop de groep gehoopt had. Er was gerekend op zo’n 3500 fans. Het werden er  zo’n beetje 15.000, wat de autoriteiten ertoe bracht het optreden te verbieden. Er braken vervolgens rellen uit die pas neergeslagen werden nadat SAWT-teams en politie te paard op de muitende meute losgelaten werden. Er was toen al voor vele tonnen aan schade aangericht, waarbij ook de apparatuur van de band het niet overleefde.

Een kleine week later zag een verbijsterd Amerika hoe vliegtuigen het World Trade Centre in raasden. Toxicity stond op dat moment al op de eerste plaats van de Amerikaanse albumlijst. De terroristische aanslagen trokken ook een zware wissel op de internationale muziekindustrie. Tournees werden afgelast, albums flopten of werden eenvoudigweg uitgesteld. Alles in afwachting van betere tijden. Het was ook een lot dat de single Chop Suey! van System Of A Down trof. De Amerikaanse radio vond dat er in de teksten te veel frases voorkwamen die ongepast waren in deze overgevoelige tijden. Het nummer werd van de playlists gehaald.

Toch had het album zelf er niet onder te lijden. Het tegendeel leek eerder waar. Uiteindelijk werden er alleen in Amerika al drie miljoen exemplaren van Toxicity verkocht. De kolkende metal en de scherpe teksten vormden kennelijk een goede weerspiegeling van een turbulente tijdgeest. In muzikaal opzicht was System Of A Down, dat in 1998 debuteerde met een titelloos album, altijd al een bijzondere band geweest. De band combineerde extreme soorten metal met een complexiteit die je eerder in het werk van een Frank Zappa of Primus zou verwachten. Avant-garde metal, die ook nog eens verschrikkelijk goed gespeeld werd. Het kwartet was ook niet vies van popachtige thema’s, waardoor System Of A Down eigenlijk nauwelijks de categoriseren was.

Daar kwam nog bij dat de bandleden, zanger Serj Tankian, bepaald geen geheim maakten van hun Armeense roots. Vooral in de speelse zanglijnen klonk hun eigen muzikale cultuur door, terwijl in teksten regelmatig gerefereerd werd naar het tragische verleden van hun volk. De band maakte zich ook druk over andere misstanden, zoals de in hun ogen zinloze oorlog tegen drugs en de rücksichtsloze manier waarop Amerikaanse gevangenissen volgepropt worden. Uitdagende muziek en bevlogen teksten die tot nadenken stemden: in het najaar van 2001 bleek daar een groot en dankbaar publiek voor te zijn. Wereldwijd.

Het succes van Toxicity nam alleen nog maar toe nadat de band met de Amerikaanse metal band Slipknot op tournee ging. Later ging System Of A Down ook op pad met het razend populaire Duitse orkest Rammstein. Het succes hield een paar jaar aan. Al in 2002 verscheen een nieuw album met de prikkelende titel Steal This Album!, dat restmateriaal van de Toxicity-sessies bevatte, die de groep al eerder digitaal verspreid had. Een tussendoortje dat in 2005 opgevolgd werd door het tweeluik Mezmerize en Hypnotize. Vooral het eerste album viel in goede aarde. De recensies waren positief en in diverse landen, waaronder het eigen Amerika, schoot het weer door naar de top van de albumlijsten.

Terwijl alom het gevoel leefde dat er nog veel meer voor System Of A Down in het vat zat, meldde de band in 2006 dat alle activiteiten tijdelijk stilgelegd werden. De mannen wilden de handen vrijmaken voor activiteiten buiten de band, zoals bands met anderen of soloplaten. In 2010 werd er wel weer begonnen met optreden. Met succes. De shows waren energiek en bevlogen als altijd. Als vanzelf stak daarom de roep om een nieuw album op.

In interviews meldden de muzikanten aanvankelijk dat er hard gewerkt werd aan nieuw materiaal, maar anno 2021 ligt er nog altijd geen nieuwe plaat van System Of A Down in de winkel. Afgaande op de recente uitspraken van de bandleden zijn de beruchte ‘muzikale meningsverschillen’ in de loop van de jaren onoverbrugbaar geworden. Een nieuw album lijkt steeds onwaarschijnlijker te worden. Het is wat het is. Gelukkig hebben we de bestaande platen nog. Het 20-jarig jubileum van Toxicity is een goede reden om het weer eens uit de kast te trekken, om eraan herinnerd te worden hoe verschrikkelijk goed System Of A Down in 2001 was. En mocht je de band destijds gemist hebben, bijvoorbeeld omdat je simpelweg te jong was, dan ligt er een hele muzikale wereld voor je open om te ontdekken.